شکست در دل هنر _ نگاهی به طرحواره شکست در شخصیت ونسان ونگوگ

اگر تا حالا با خودت گفتی یا حس کردی:

“همه از من جلوترن…”

“من همیشه ته صفم…”

“حتی اگه تلاش کنم، بازم تهش شکست می‌خورم…”

“بقیه لیاقتشو دارن، من نه…”

احتمالاً درگیر این طرحواره‌ای:

این طرحواره یعنی ناخودآگاهت، خودت رو ذاتاً «ناتوان»، «کم‌هوش» یا «ناموفق» می‌بینه. فرقی نمی‌کنه چقدر تلاش کنی یا حتی به هدف برسی—احساس درونی‌ت می‌گه:

“تو از اولش هم قرار نبود موفق بشی.”

ویژگی‌های این طرحواره:

• مقایسه‌ی دائم خودت با دیگران (معمولاً به ضرر خودت)
• اجتناب از چالش‌های جدید از ترس شکست
• کمال‌گرایی افراطی برای فرار از احساس بی‌کفایتی
• نسبت‌دادن موفقیت‌ها به شانس، نه لیاقت
• حس خجالت یا بی‌ارزشی در موقعیت‌های تحصیلی یا شغلی

ریشه‌ی شکل‌گیری

این طرحواره معمولاً از دوران کودکی ریشه می‌گیره. ولی بذار جزئی‌تر و ملموس‌تر بگیم کِی و چطور شکل می‌گیره: 

• سرزنش و مقایسه‌ی مداوم
•  ندیدن تلاش، فقط نتیجه
•  برچسب‌های تحقیرآمیز
•  بار سنگین انتظار بی‌حمایت
• فرهنگ خانواده یا مدرسه

راهکارهای ترمیم طرحواره شکست

۱. شناسایی صدای منتقد درونی

۲. بازنویسی روایت زندگی

۳. مواجهه‌ی تدریجی با ترس از شکست

۴. تقویت کودک درون زخمی

۵. استفاده از فایل‌های تخصصی هیپنوتراپی