نگاهی به طرحواره اطاعت در شخصیت نلسون ماندلا

اگر تا حالا با خودت گفتی:

“من همیشه باید دیگران رو راضی نگه دارم…”

“اگه به خواسته‌های دیگران توجه نکنم، ممکنه عصبی بشن یا از من فاصله بگیرن…”

“نباید خودم رو مهم‌تر از دیگران بدونم.”

احتمالاً با این طرحواره درگیر شدی.

 ویژگی‌های این طرحواره:

• همیشه سعی می‌کنی دیگران رو راضی نگه داری، حتی به قیمت نادیده گرفتن نیازهای خودت
• احساس گناه یا ترس شدید وقتی نمی‌تونی یا نمی‌خواهی به خواسته‌های دیگران پاسخ بدی
• تمایل به پذیرش رفتارهای غیرمنصفانه، به‌ویژه از سوی افراد نزدیک
• احساس ناتوانی در بیان خواسته‌ها یا احساسات خود
• احساس خالی شدن از درون یا نارضایتی از زندگی، چون همیشه “برای دیگران” هستی، نه “برای خودت”

طرحواره‌ی اطاعت می‌تونه باعث بشه که همیشه در سایه‌ی خواسته‌های دیگران زندگی کنی و هیچ وقت اجازه نداری که خودت اولویت باشی.

 ریشه‌های شکل‌گیری

این طرحواره معمولاً در کودکانی شکل می‌گیره که:

۱. تحت فشارهای عاطفی یا کنترل‌گری قرار داشتند

وقتی والدین یا مراقبین به شدت بر خواسته‌های خود تأکید می‌کردند و هیچ‌گونه توجهی به نیازهای کودک نمی‌شد.

۲. دائماً از قضاوت‌های شدید یا مجازات‌ها می‌ترسیدند

کودکی که از ترس تنبیه یا طرد شدن، همیشه به دیگران “بله” می‌گوید، حتی اگر خودش نخواهد.

۳. حس مسئولیت بالا نسبت به احساسات دیگران داشتند

کودک یاد می‌گیره که احساسات دیگران مهم‌تر از احساسات خودش هستند، و همین باعث می‌شود همیشه دیگران را در اولویت قرار دهد.

نتیجه؟ فردی که از بیان احساسات، خواسته‌ها و نیازهای خود می‌ترسد و به‌جای آن‌ها نیازهای دیگران را برآورده می‌کند

راهکارهای ترمیم طرحواره اطاعت

1. شناسایی مرزهای سالم

2. تقویت عزت‌نفس

3. شجاعت ابراز خواسته‌ها

4. مواجهه با ترس از طرد شدن

5. استفاده از فایل‌های خودهیپنوتیزم