جنگ بزرگ(جنگ جهانی اول) - قسمت ششم

جنگ بزرگ یا Great War - آنطور که در ابتدا نامش بود – هزار و 568 روز طول کشید. از 28 ژوییه سال 1914 تا 11 نوامبر سال 1918 میلادی. در پی این جنگ چهار خاندان سلطنتی مهم جهان از بین رفتند، دو انقلاب پیروز شدند، ملت‌های تازه‌ای به دنیا آمدند و 9 میلیون نفر جان خود را از دست دادند. ضمن اینکه بسیاری، جنگ جهانی دوم را نیز نتیجه مستقیم رویدادهایی می‌دانند که در فاصله سالهای 1914 تا 1918 رویدادند و زخمی برجای گذاشتند که درمانش، دهه‌ها طول کشید.آثار و تبعات جنگ جهانی اول نه تنها تا آخرین روزهای قرن بیستم، پایدار ماند، حتی امروز که یکصد سال از آغاز این جنگ گذشته نیز در لابه‌لای تحلیل و تفسیرهای رویدادهای سیاسی روز، گاه کارشناسان به تحولاتی اشاره می‌کنند که در واقع در جنگ جهانی اول ریشه دارند و کم نیستند مرزهایی که در پایان همین جنگ شکل گرفتند و تا امروز، شکل خود را از دست ندادند. این جنگ همچنین دامن کشور ایران را نیز گرفت؛ ایرانی که در آن زمان تازه از چنگال استبداد محمدعلی شاه رها شده بود و نخستین گامهای جدی را برای تجربه دموکراسی به جا مانده از انقلاب مشروطه، برمی‌داشت. در واقع احمد شاه، آخرین شاه قاجار، در فاصله بسیار کوتاهی از آغاز جنگ، به شکل رسمی تاج شاهی را بر سر گذاشت و البته خیلی زود، در آتش جنگ، غرق شد. مانند همه رجال سیاسی آن دوران، که گروه بزرگیشان چهارسال آواره شدند. در سلسله برنامه «جنگ اول»، ضمن بررسی موشکافانه رویدادهای زمینه‌های این جنگ و جزییات تحولات چهارساله آن، از وضعیت ایران در سال 1914 میلادی (1293 خورشیدی) خواهیم گفت. همچنین اثرات و تبعات جنگ جهانی اول را در جهان و در ایران به شکل مجزا بررسی خواهیم کرد.