توضیحات
سومین همایش جامعهشناسان ایرانی و جامعه ایرانی ویژه دکتر غلامعباس توسلی روز گذشته با حضور استادان حوزههای علوم سیاسی و جامعهشناسی در دانشکده علوماجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، دکتر صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در این همایش به مفهوم توهم توطیه و گرایش زیاد به آن در جامعه ایران اشاره کرد و گفت: «سال 1357 است، کشور درگیر مبارزه و انقلاب اسلامی است، راهپیماییها و اعتصابات به راه افتاده و در این راهپیماییها اگر از مردم ایران میپرسیدید که اسباب و علل نارضایتی شما چیست؟ دلایلی را میگفتند، اما اگر از شخص اول مملکت محمدرضا پهلوی میپرسیدید که چرا مردم ایران علیه شما شورش میکنند؟ ایشان سوال شما را تصحیح میکردند و میگفتند اینها برنامههایی است که خارجیها علیه من به راه انداختهاند و میگفت خارجیها، آمریکاییها و انگلیسیها هستند که خواهان سرنگونی منند.»
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: «محمدرضا شاه مدام میگوید اینها میخواهند من را سرنگون کنند، اما در پاسخ چرایی این کار میگوید من چون دارم کشور را به سرعت صنعتی میکنم و تا چند سال دیگر ایران از صادرکنندگان تولیدات صنعتی خواهد بود و غربیها این را برنمیتابند، میخواهند من را سرنگون کنند. دلایل زیادی میآورد، اما نکته خیلی مهم این است که او به طور قاطع معتقد بود که من را انگلیسیها و آمریکاییها سرنگون کردند.»
زیباکلام افزود: «الان من نمیدانم شاه در بهشت است یا جهنم؛ آیا خداوند توبه او را قبول کرده است یا خیر؟ ولی میدانم که اگر من اکنون هم از او بپرسم باز هم همان حرفها را تکرار میکند.»
او در ادامه گفت: «این صورت مساله است. اگر شما تا 12 فروردین 58 که رفراندوم جمهوری اسلامی آری یا نه برگزار شد، نظرسنجی میکردید، شاید کمتر از یک درصد مردم ایران میگفتند این انقلاب توطیه آمریکا و انگلیس است و آن یک درصد هم افراد نظامی و... بودند. حالا ما همان نظرسنجی را میخواهیم بعد از سی و چند سال دوباره انجام دهیم. من در دانشگاه با افراد مختلفی از دهههای 70 و 80 و قبل از آنها برخورد میکنم و هرسال که میگذرد تعداد دانشجویانی که به دیده شک و تردید به این موضوع مینگرند به طور منظم بالا میرود.»
زیباکلام این سوال را که چرا امروزه تعداد کسانی که میگویند انقلاب چی و چرا؟ و ... به طور منظم بیشتر میشود، طرح کرد و گفت: «آیا ما مردم ایران را چه میشود که چنین اتفاقی میافتد؟ آیا در نتیجه اسناد و مدارکی که به دست آمده است این روند به وجود آمده؟ من تا جایی که میدانم هیچ سندی که بگوید دستهایی در کار بوده که این انقلاب توطیه بوده و مسایل دیگر از هیچ جایی بیرون نیامده است؛ اما اگر هیچ شواهد و دانش، آگاهی و اطلاعاتی به دست نیامده است چرا منظما تعداد کسانی که به اصالت انقلاب و منشا داخلی آن شک میکنند بیشتر میشود؟»
این فعال سیاسی در پایان گفت: «من نمیخواهم به پاسخ بپردازم و بیشتر به صورت حدس و گمانهزنی این را مطرح کردهام. من میخواهم بدانم که آیا کسان دیگری هم در اطراف خودشان با این مسالهای که من مطرح کردم همراهی میکنند؟ آیا واقعا کسانی هستند که دارند به هویت انقلاب شک میکنند؟»