چگونه پادکست های بهادار جایگزین پادکست‌ های رایگان می‌شوند؟

در این مقاله به مبحث پادکست های بهادار می‌پردازیم. حتما تا الان که در حال مطالعه این مقاله هستید، تا حدودی با دنیای پادکست‌ها آشنا شده‌اید و چند پادکست جذاب و مفید را دنبال می‌کنید. واقعیت این است که از زمان معرفی این جنس از محتوا، شکل دیگری از تجربه‌های آموزشی، سرگرمی و احساسی بوجود آمده‌است و این تجربه در طی زمان گسترده‌تر و با استانداردهای بیشتری به جهان عرضه شده است.

پادکست‌ها تنها یک فایل صوتی یا تصویری ساده نیستند. بلکه ساعت‌ها تلاش و تحقیق و کار تیمی برای یک خروجی صوتی، صرف می‌شود. این موضوع شاید از دید مخاطبان مسئله نباشد، اما از نگاه تولیدکنندگان یک چالش و در برخی موارد تبدیل به یک مانع بزرگ برای ادامه راه پادکستشان می‌شود.

ساخت یک پادکست صرف نظر از موضوع، قبل از هر چیزی احتیاج به زمان برای ایده‌پردازی و تولید دارد. پس از آن ساعاتی برای ضبط در نظر گرفته شده و در آخر نیز تدوین و خروجی نهایی پادکست آماده خواهد شد. اینها همگی بخش‌هایی از روند تولید هر پادکست هستند که متناسب با تعداد افراد تیم سازنده و نوع محتوایی که تولید می‌کنند، تغییر پیدا می‌کند.

جبران این هزینه‌ها یکی از دغدغه‌های متداول تولیدکنندگان پادکست یا به اصطلاح پادکسترها است. آنها از ابتدای تاریخ چند ده ساله پادکست و فایلهای صوتی، در راستای درآمدزایی از طریق پادکستشان دست به اقدامات مختلفی زدند و راه‌های جدیدی را امتحان کردند.

درآمدزایی از پادکست

راه‌های درآمدزایی از پادکست در هر دوره، متناسب با رفتار فعالان این بازار و سبک زندگی مردم تغییر کرده است. برای مثال، در سال‌های اولیه معرفی پادکست به دنیا، شنوندگان بسیار کمی (کمتر از 5 درصد) تمایل به پرداخت مبلغی برای شنیدن پادکست داشتند و پادکسترها نیز به فکر کسب درآمد از طریق تبلیغات و یا اسپانسرها بودند.

اما این آمار هر سال بیشتر و بیشتر شده (تقریبا 20 درصد مخاطبان) و پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آتی، این عدد به بالای 25 درصد نیز خواهد رسید. این موضوع تولیدکنندگان پادکست را به فکرها و ایده‌های جدیدی برای کسب درآمد از پادکستشان هدایت می‌کند.

انواع روش‌ های درآمدزایی از پادکست

انواع منابع کسب درآمد از طریق پادکست بطور کلی در سه دسته قرار می‌گیرند:

1. کسب‌و‌کارها (اسپانسر)
2. پلتفرم‌های پخش (سابسکریپشن – تبلیغات)
3. شنوندگان (دونیت – خرید مستقیم)

البته درباره پادکست های بهادار با پرداخت مبلغ اشتراک به پلتفرم برای شنیدن پادکست نیز توسط مخاطبان و شنوندگان انجام می‌شود اما به دلیل اینکه این اتفاق غیرمستقیم رخ می‌دهد و درآمد از طریق پلتفرم و با محاسبه کسر کارمزد و حق انتشار پلتفرم انجام می‌شود، روش پرداخت اشتراک را در یک دسته بندی جدا در نظر گرفتیم.

کسب و کارها

 

یکی از متداول‌ترین روش‌های درآمدزایی برای پادکست، تبلیغات اسپانسرها یا کسب‌و‌کارهای مختلف در لابه‌لای محتوا فایل صوتی شما است. این مدل مانند نمونه‌های مشابهی که در صنعت‌ پخش تصویری وجود دارند عمل کرده و حجم پول زیادی را در این بازار به گردش درآورده است.

دنیای پادکست برخلاف انتظارات عموم، یکی از بسترهای جذاب برای تبلیغ محصولات و خدمات است. مخاطبان دائمی و طرفدارانی که با اشتیاق منتظر اپیزودهای جدید پادکست مورد علاقه‌شان می‌مانند و افرادی که از ابتدا همراه این برنامه‌ها بوده و با آن انس می‌گیرند، اقدامات بیشتری برای استفاده از محصولات و خدمات پیشنهاد شده از طرف پادکستر انجام می‌دهند.

نرخ کلیک و خرید بیشتر در مخاطبان پادکست یک نقطه قوت برای این صنعت به شمار می‌آید و اسپانسرینگ و تبلیغات را به عنوان یکی از بهترین روش‌های تامین مالی و درآمدزایی پادکستر تبدیل کرده است.

پلتفرم‌های پادکست

پلتفرم‌های پخش و پادگیرها، بزرگترین بستر برای توزیع و انتشار فایل‌های صوتی هستند. روزانه هزاران و یا حتی میلیون‌ها فایل صوتی در پلتفرم‌های محبوب جهانی مانند Spotify، SoundCloud، Podbean، Apple podcast، Google podcast و دیگر اپلیکیشن‌ها بارگذاری می‌شوند که بخشی از آن‌ها ( در پلتفرم‌های صوتی)، پادکست‌ها را شامل می‌شوند.

به منظور حمایت از تولیدکنندگان محتوا، پلتفرم‌ها دست به ایجاد یک ویژگی جدید برای آن‌ها زدند. در اینجا بود که محتوای اختصاصی یا Premium Content متولد شد. محتوای پریمیوم آنقدر برای تولیدکنندگان جذاب بود که به دیگر بخش‌های دنیای محتوا و همچنین دنیای پادکست نیز راه یافت.

اکنون پادکست‌هایی در پلتفرم‌ها موجودند که برای شنیدن آن، مخاطبان باید از قبل حق اشتراک پلتفرم را پرداخته باشند و از این رو پادکست‌های اختصاصی دیگر در دسترس همه مخاطبان نبودند مثلا در شنوتو در بخش “شنوتو پلاس” پادکست‌های اختصاصی هستند که فقط در پلتفرم شنوتو وجود دارند. البته این موضوع به معنی پنهان شدن آن‌ها از لیست محتواها یا عدم نمایش آنها در بخش‌های مختلف سایت نیست.

این درآمد در نهایت براساس قراردادی که هنگام ثبت نام، تولیدکننده پادکست به آن متعهد شده است، با درصد مشخصی بین پلتفرم و پادکستر تقسیم خواهد شد. البته درصد حق السهم هر پلتفرم با دیگری متفاوت بوده و قوانین متنوعی را در این بخش اجرا می‌کنند.

شیوه دیگری که در کسب درآمد پادکستر از طریق پلتفرم موثر است، تبلیغات یا Ad نام دارد. در تبلیغات نیز یک محصول یا خدمت کسب‌و‌کارهای موردنظر مطرح می‌شود، اما این تبلیغات با اسپانسرینگ که پیش‌تر درباره آن صحبت کردیم تفاوت‌های جزیی دارند.

در واقع تبلیغات به شیوه‌ای که در جهان بعنوان Ad مطرح است، نوعی تبلیغ اتوماتیک بوده که هر پلتفرم متناسب با استراتژی خود آن را اجرا می‌کند. این فرآیند کاملا هوشمند است و نیازی به تغییر محتوا یا اضافه کردن تبلیغ به فایل صوتی نیست.

منشا این تبلیغات هم غالبا محتوای مشخص شده از سوی پلتفرم یا پادگیر موردنظر است، در حالی که در اسپانسرینگ حامی مالی پادکست بصورت مستقیم با پادکستر در ارتباط بوده و بخشی از فایل صوتی، به توضیح بیشتر درباره کسب‌و‌کار و خدمات آن‌ها اختصاص می‌یابد.

شنوندگان و مخاطبان پادکست

وقتی صحبت از پادکست های بهادار می‌شود، قطعا بزرگترین سرمایه هر پادکست و به طور کل هر محتوایی، مخاطبان آن هستند. اصلا مفهوم رونق گرفتن یا سر زبان افتادنی که برای پادکست‌‌ها به کار می‌بریم، به واسطه حمایت چشم‌گیر مخاطبان اتفاق می‌افتد. مخاطبانی که برنامه خود را دنبال می‌کنند و از تولیدکنندگان آن محتوا حمایت‌های لازم را به جا می‌آورند. پادکست‌های مورد علاقه‌شان را با دیگران به اشتراک می‌گذارند، برای هر اپیزود زمانی اختصاص و آن را با دقت گوش می‌دهند و برای هموار کردن مسیر تولید پادکست‌های بعدی و حمایت از پادکستر، از حمایت‌های مالی نیز غافل نمی‌شوند. همه این اتفاقات، چه مستقیم و چه غیرمستقیم در بقای پادکست‌ها در طول زمان تاثیر داشته و خواهد داشت.

در حقیقت بهره‌وری حداکثری برای درآمدزایی تولیدکننده پادکست تنها به یک کلمه خلاصه می‌شود: “شنوندگان وفادار”…

هر چه تعداد مخاطبان بیشتر، پادکست شما محبوب‌تر خواهد بود و محبوبیت بیشتر به بازدید و درآمد بیشتر شما منجر خواهدشد. همه این اتفاقات مثل یک زنجیره به هم متصل هستند که برای محتوای خود و بیشتر شنیده شدن آن تلاش می‌کنند.

داستان شکل‌گیری 

این موضوع همچنان برای خیلی از افراد مسئله واضحی نیست که می‌توان از پادکست درآمد کسب کرد. در واقع از ابتدای مسیر نیز چنین هدفی پیش روی تولیدکنندگان پادکست‌ها نبود. اما به هر حال صنعت پادکست پس از افزایشی که در مقیاس‌های بزرگ برای بازار شنوندگان و تولیدکنندگان به خود دید و از همه مهمتر به لطف تکنولوژی RSS feed، این افق را میشد در نظر گرفت که در آینده نزدیک بتوان درآمدزایی پادکست‌ها و پادکست های بهادار را به یک اتفاق روتین در این صنعت تبدیل کند.

پادکست‌های بهادار در ابتدای راه چندان پرسروصدا نبودند. پادکسترهایی که روی این پروژه‌ها کار می‌کردند، با استفاده از صفحه‌های شخصی‌سازی شده (Landing page) در بلاگ خود، از طریق فروش حق اشتراک برای دسترسی به پادکست از مخاطبان خود مبلغی دریافت و شناسه مشخصی را برای دسترسی به آن بخش از سایت برای آن‌ها ارسال می‌کردند.

این پدیده به صورت کاملا دستی اتفاق می‌افتاد و نفر به نفر باید توسط صاحبان سایت به این بخش دعوت می‌شدند تا پادکست‌های بهادار سازنده را بشنوند. به دلیل این که این اتفاقات به صورت شخصی اجرا و دنبال می‌شد، تاریخ دقیقی را نمی‌توان برای آن ذکر کرد اما نمونه‌هایی از این جنس محتوا در سالهای 2009 و 2010 به وجود آمدند.

این شکل از درآمدزایی برای اول مسیر خوب و به صرفه به نظر می‌آمد اما محدودیت دسترسی، امنیت پایین و اشکالات دیگر منجر شد تا روش‌های جدید جایگزین قبلی‌ها شوند.

در همین سال‌ها بود که پادکست، کم‌کم جایگاه خود را در میان مخاطبان پیدا کرد و حجم قابل قبولی از آن‌ها توسط مردم شنیده می‌شد. افزایش شنوندگان، برای صاحبان کسب‌و‌کار یک فرصت جذاب را به وجود آورد و آن‌ها نیز اکنون حاضر بودند که برای تبلیغ کار خود، به پادکسترها مبلغی را به عنوان درآمد پرداخت کنند. این روش همچنان جزو یکی از پرطرفدارترین روش‌ها برای کسب درآمد از پادکست‌هاست.

براساس آمار منتشر شده از وبسایت IAB ، یکی از بزرگترین شرکت‌های حوزه رسانه و تبلیغات، حجم تبلیغات سه سال گذشته در صنعت پادکست تنها برای کشور آمریکا از مرز 1 میلیارد دلار گذشت و پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2023 این عدد به 2 میلیارد دلار خواهد رسید.

سال‌ها بعد استودیوهای تولید پادکستی به وجود آمدند که بر پایه حمایت مالی مخاطبان تاسیس شده و از این طریق این امکان را برای پادکست‌ها نیز فراهم کردند تا بتوانند از بستر آن‌ها به عنوان یک همکار و مشاور متخصص بهره ببرند. استودیوها و یا شرکت‌های تولید پادکست که در جهان آن‌ها را با عنوان Podcast network می‌شناسند، یکی از مهم‌ترین دلایلی بودند که درآمدهای Donation و Subscription توانستند گسترش پیدا کنند.

برای مثال نتورک Podbean این امکان را برای پادکست‌های خود فراهم کرده تا مخاطبان پادکست، برنامه خود را حمایت کنند و به هر میزانی که تمایل دارند به پادکست خود پول اهدا کنند. یا حتی در اقدامات اخیر پلتفرم‌های دیگر مانند Spotify و Apple Podcast، امکان خرید اشتراک برای پادکست‌های بهادار به وجود آمد و مخاطبان با پکیج‌های مشخص شده می‌توانند از این محصولات اختصاصی استفاده کنند.

جالب است بدانید که شنوتو نیز همانند پلتفرم‌های خارجی امکان خرید اشتراک برای پادکست‌های بهادار را در ایران فراهم کرده است و پادکستران می‌توانند پادکست خود را در شنوتو به صورت بهادار آپلود کنند تا از حق اشتراکی که کاربران برای شنیدن پرداخت می‌کنند، درآمدزایی داشته باشند.

کشور چین که یکی از پیشگامان پادکست‌های بهادار از نوع Subscription هست، این روش را اجرا کرده و در همین راستا تجربه‌های منحصربه فردی را برای شنوندگان پادکست به وجود آورده است. این مدل درآمدی بیشترین اقبال را در کشور چین داشته و یکی از مهمترین روش‌های کسب درآمد از طریق پادکست به حساب می‌آید.

نحوه عملکرد این پادکست‌ها

پادکست‌ها برای بهادار شدن به این روش، باید به یک سرویس میزبان (Podcast Host) که مدل اشتراکی را پشتیبانی می‌کند، متصل شده و از آن سرویس به عنوان بستر مادر و بستر انتشار استفاده کنند. این بسترها معمولا با یک یا چند اپلیکیشن پادگیر یا پلتفرم به عنوان محل توزیع فایل‌های بهادار استفاده می‌کنند.

بدین صورت که پس از انتشار هر اپیزود از پادکست های بهادار در هاست، آن اپیزود در اپلیکیشن پادگیر نیز منتشر شده اما برای شنیدن قفل خواهد بود و کاربران نیز برای دسترسی به این فایل باید اشتراک آن پادکست یا اشتراک کل وبسایت را تهیه کنند. البته لازم به ذکر است که هر کدام از هاست‌های پادکست نیز معمولا یک اپلیکیشن برای شنیدن محتواهای اختصاصی خود دارند.

در حال حاضر هنوز بسیاری از پلتفرم‌ها توانایی پشتیبانی مدل درآمدی اشتراکی ندارند و یا تنها با یک یا چند هاست بهادار همکاری می‌کنند. از طرفی هنوز مخاطبان نیز کامل با پادکست‌های بهادار به این شکل آشنا نشده‌اند. از طرفی در تحقیقی دیگر، از طریق یک پرسشنامه‌ای که در سال 2020 سایت VIP (variety intelligence platform) به کمک YouGov انجام داده بود، از بین مخاطبان پادکست بزرگسال در آمریکا تنها حدود 17 درصد آنها برای شنیدن پادکست مبلغی را پرداخته‌اند.

و در سوال دیگری مطرح شده بود که آیا تا سال آینده (جوئن سال 2021) تمایل به پرداخت اشتراک یا مبلغی برای شنیدن پادکست‌های بهادار دارند یا خیر، که در پاسخ نیز حدود 20% مخاطبان پیش‌بینی کرده بودند که برای پادکست پولی را خواهند پرداخت.

پادکست های بهادار در شنوتو

شنوتو نیز به عنوان یک پلتفرم صوتی و همچنین با در اختیار داشتن سرویس هاست پادکست‌، از سال 1398 امکان بارگذاری فایل‌های بهادار را برای پادکست‌ها ایجاد نمود. سپس یک سال بعد یعنی سال 99، اولین پادکست بهادار ساخته شده توسط استودیو تولید شنوتو با عنوان “کاما” متولد شد.

این پادکست‌ها دارای فید اختصاصی برای پخش در پادگیرها و یا پلتفرم‌های دیگر نبوده و تنها در وبسایت و اپلیکیشن شنوتو قابل شنیدن هستند. در حال حاضر پادکست‌های بهادار بیشتری از استودیو تولید شنوتو ساخته شده است. پادکست‌هایی همچون آینه (خودشناسی و توسعه فردی)، اکوبوک ( خلاصه ای از کتاب های استارتاپی و اقتصادی) ، زنان تبهکار (بررسی جرم و جنایات زنان تبهکار)، مهره پی (بررسی سیاست و مسائل تاریخی) از تولیدات اخیر تیم شنوتو به شمار می‌آیند.

آینده پادکست‌های بهادار به کدام سو می‌رود؟

تولید پادکست بهادار به خودی خود فرآیند پیچیده‌ای ندارد مگر تنها در مواردی که تولیدکنندگان دست به ساخت محتواهای اختصاصی جدید برای شنوندگان اشتراکی می‌زنند. اما مسئله مهم‌تر در این روش درآمدی و همه‌گیری بیشتر آن‌ها، مسئله تمایل به پرداخت در شنوندگان است.

مدل درآمد پرداخت اشتراک، شاید پرهزینه‌ترین مدل درآمدی (نسبت به دیگر روش‌ها) باشد اما تاثیر و ارزش آن برای پادکستر بیشتر است. اگر حتی مدت کوتاهی هم در حوزه تولید محتوا فعالیت داشته باشید، به خوبی این موضوع برای‌تان روشن خواهد بود که حمایت از تولیدکننده محتوا، مهم‌ترین اقدام از طرف مخاطب برای ادامه پیدا کردن برنامه‌های محبوب خود است.

در این روش هر دو طرف به یکدیگر نزدیک‌تر خواهند شد و نظرات و پیشنهادها و نقدها دقیق‌تر می‌شوند. در نهایت همه این اتفاقات هم به نفع مخاطب و هم به نفع تولیدکنندگان پادکست است.