امیرکبیر؛ خادم سنت یا پدر تجدد؟

میرزا تقی‌خان امیرکبیر که با نام‌های اتابک و امیرنظام نیز شناخته می‌شود، صدراعظم ناصرالدین شاه بود و در چهار سال اول سلطنت او به یکی از لایق‌ترین و شایسته‌ترین شخصیت‌های دوران قاجار بدل شد. ناظران معاصر اروپایی نظر مساعدی نسبت به امیرکبیر دارند و او را فردی صادق، وطن‌پرست و کاردان می‌شمارند. امیرکبیر مورد ستایش شاعران این عصر همچون سروش و قاآنی قرار گرفت ولی خدمات او به ایران در دوران قاجار مورد تقدیر قرار نگرفت. در تاریخ‌نگاری مدرن ایران به صورت عادلانه به او پرداخته شده و یکی از معدود دولتمردان کارآمد و صادق دوران قاجار شناخته می‌شود که پدر تمام اصلاحات سیاسی و اجتماعی است که نیم قرن پس از او پدید آمدند. اما باید توجه داشت که امیرکبیر پیش از هر چیز دیگر خدمتگذار و وفادار به حکومت سنتی بود که هدف اصلی‌اش تقویت حکومت مرکزی در ایران محسوب می‌شد. او به طور تصادفی به عامل مدرنیزاسیون و غرب‌گرایی بدل شد، موضوعاتی که بعدها ملعبه دست دولتمردان دیگری شدند که با او تفاوت بسیار داشتند. با ما در این پادکست همراه باشید تا بیشتر با جنبه های کمتر دیده شده در تاریخ را بررسی نماییم