فلسفه تاریخ مسیحی

مسیحیت یکی از پایه‌های سنت غربی است که بیش از هزار سال در آن نوعی فلسفه تاریخ رواج داشت که قائل به تنزل دنیوی در فضای ازل و ابد بود. گناه نخستین، هبوط آدم، موروثی بودن گناه، رستگاری و غسل تعمید، بنیان‌های فلسفه تاریخ متالهین مسیحی را تشکیل می‌داد. اعتقاد به گناه نخستین، ریشه اصلی بیچارگی‌های انسان در جهان است. آگوستین در کتاب شهر خدا، آموزش و تعالیم یونانی را که بر چرخش ابدی جهان و طبیعت تاکید دارد، رد می‌کند و تاریخ را تکرار مکرر و گردش دائمی نمی‌داند. به نظر آگوستین، تاریخ جریان نبرد طولانی بین پیروان نور و ساکنان شهر ظلمت است که در نهایت، طبق حکم الهی صالحان پیروز و حکومت عدل الهی برقرار می‌شود.

بطور کلی تا قرن هفدهم تلاش‌هایی که برای فهم تاریخ می‌شد، الهیاتی بود نه فلسفی. کتاب «گفتار در تاریخ جهانی» اسقف بوسونه بیان می‌کند که مسیر کلی تاریخ تحت هدایت مشیت الهی است.