سلسله مباحث استاد محمد شجاعی ، موضوع روان شناسی جاهل ، نه جلسه - مجموعه روان شناسی جاهل جلسه دوم

باید توجه داشت که هر شخص با هوشی لزوماً عاقل نیست، لذا باید مرز میان عالم و عاقل معلوم شود و نیز بدانیم که جاهل در مقابل عالم با جاهل در مقابل عاقل از دو مقوله متفاوت می‌باشند. سلسله مباحث سخنرانی "استاد محمد شجاعی" محقق و پژوهشگر دینی پیرامون "روانشناسی عاقل و جاهل" به بررسی دو شخصیت مثبت و منفی یعنی شخصیت عاقل و جاهل (جهل در مقابل عاقل) می‌پردازد و کمک زیادی به ایمن‌سازی شخصیتی وتقویت جهات عقلانی می‌نماید. از منظر استاد شجاعی «جاهل به کوتاهی های خودش پی نمی‏برد. در حقیقت کوتاهی های خودش را نمی‏ شناسد و نصیحت هم نمی‏پذیرد. از دیگر خصوصیات شخص جاهل این است که از هر چیزی که شخص فهمیده و حکیم به آن انس دارد، وحشت دارد. در واقع نمی‏تواند آن مسائل را تحمل کند؛ لذا زود جوش می‏ آورد. خصوصیّت سوم شخص جاهل این است که تعجب شخص جاهل از شخص عاقل بیشتر از تعجب شخص عاقل است از شخص جاهل. چون جاهل به مرحله عقل نرسیده، نمی داند که شخص عاقل چه مراحلی را گذرانده و کجاها را دارد می‏بیند و به چه چیزهایی پی برده است؛ لذا تحمل کارهای عاقل را هم ندارد. غیبت می‏کند، سوء زن پیدا می‏ کند، اعتراض می‏کند، داد می ‏زند و ممکن است خیلی وقتها فساد راه بیندازد. هر چیزی روی شخصیتش تاثیر می‏گذارد و او را بالا و پایین می‏ کند. او را وادار به تصمیم های مختلف و حتی متضاد می‏کند. شخص جاهل به خاطر همین جهلش حق را نمی‏ شناسد . قبل از آنکه خوب بشنود، جواب می‏ دهد؛ قبل از آنکه خوب بفهمد، جر و بحث می‏ کند و به آنچه نمی‏ داند حکم می‏ کند و... .»