از سرو تا سبزیکاری: نگاهی به نقشه فرش‌ دستبافت درختی

طرح درخت یکی از شناخته ‌شده ‌ترین و پراستفاده‌ ترین نقوش ایرانی است که بیش از هر جای دیگری، در هنر و صنعت فرش‌ بافی، به‌ویژه در فرش‌ های دستباف، دیده می‌ شود. از گذشته ‌های دور، طرح‌ ها و نقش ‌های متنوعی در هنر فرش ‌بافی ایران به دلیل ویژگی‌ های خاص و زیبایی بصری خود مورد توجه قرار گرفته ‌اند و همواره علاقه ‌مندان زیادی را به سوی خرید این نوع فرش ‌ها جذب کرده ‌اند. نقشه ‌هایی مانند طرح سراسر فرش، طرح اسلیمی (نقوش اسلامی)، بته‌ جقه، شاه ‌عباسی، افشان، شکارگاه، ترکمن یا بخارا، ماهی درهم، گل فرنگ، محرابی، محرّماتی، ایلی، خشتی و نقوش هندسی، از جمله طرح ‌های پرکاربرد در فرش ‌های ایرانی به شمار می ‌آیند. در این میان، نقش درخت با وجود شباهت ‌هایی که ممکن است با برخی از نقوش دیگر داشته باشد، دارای ویژگی ‌های منحصر به‌ فردی است که در ادامه به بررسی نقشه فرش‌ درختی خواهیم پرداخت.