بوستان سعدی-بخشايش بر ضعيف

بوستان سعدی تأثیر عمیقی بر زبان و سبک فارسی گذاشته است:

1. زبان معیار: سعدی در نظم، همان نقشی را داشت که فردوسی در حماسه و حافظ در غزل. زبان سعدی در بوستان و گلستان تبدیل به معیار فصاحت و بلاغت شد. قرن‌ها نویسندگان و شاعران زبان خود را با سعدی می‌سنجیدند.
2. واژه‌سازی و سبک: سعدی با گزینش واژگان روان و جمله‌های آهنگین، الگویی ماندگار برای نثر و نظم فارسی پدید آورد. بوستان سرشار از ترکیب‌های لطیف، مثل‌های اخلاقی و ساختارهای زبانی شد که بعدها وارد گفتار و نوشتار مردم شد.
3. اخلاق و حکمت: بوستان در قالب مثنوی و با ده باب (عدالت، احسان، عشق، تواضع، رضا، تربیت، شکر، توبه، مناجات و ختم کتاب) اخلاق اسلامی-ایرانی را در زبانی ساده و شاعرانه بیان می‌کند. این باعث شد که زبان فارسی به وسیله‌ی این اثر غنا پیدا کند و رنگ اخلاقی و تربیتی به خود بگیرد.

مدارس سنتی (مکتب‌خانه‌ها): از قرن‌های گذشته تا دوره‌ی قاجار، بوستان و گلستان در کنار قرآن، نصاب‌الصبیان، کلیله و دمنه و گلچین‌های شعری مثل دیوان حافظ، از متون اصلی آموزش زبان و ادب فارسی بودند. کودکان پس از یادگیری خواندن و نوشتن، بوستان را به‌عنوان متن درسی می‌خواندند تا هم فارسی روان بیاموزند و هم با مفاهیم اخلاقی تربیت شوند.

حوزه‌های علمی: طلاب علوم دینی و ادبی در مدارس سنتی بوستان را به‌عنوان نمونه‌ی فصاحت و اخلاق مطالعه می‌کردند.

دوره‌ی جدید: در کتاب‌های درسی دوره‌ی پهلوی و حتی بعد از انقلاب، بخش‌هایی از بوستان و گلستان در کتاب‌های فارسی و تعلیمات اجتماعی گنجانده می‌شد. امروزه هم در دانشگاه‌های جهان (در رشته‌های شرق‌شناسی و ادبیات تطبیقی) بخشی از واحدهای درسی مربوط به ادبیات فارسی به سعدی و به‌ویژه به گلستان و بوستان اختصاص دارد.