موجودی کالا و روش های اندازه گیری آن

روش‌های نگهداری موجودی کالا: الف) روش دائمی: در این روش هرگونه تغییری در موجودی کالا اعم از خرید، فروش، مصرف، برگشت از خرید و برگشت از فروش بصورت ریالی در حسابی تحت عنوان حساب موجودی کالا و بصورت مقداری در سیستم انبار ثبت و نگهداری می‌شود؛ به نحوی که بعد از هر تغییر موجودی کالا نشان دهنده مبلغ واقعی موجودی کالا و سیستم انبار نشان دهنده مقدار واقعی موجودی کالا است. بهای تمام شده کالای مصرف شده و فروش رفته بعد از هر تغییری دردسترس است. در این روش موجودی کالا بدهکار و وجه نقد بستانکار می‌شود. ب) روش ادواری: در این روش، حساب موجودی کالا در طی سال نشان دهنده موجودی اول دوره بوده و در طول دوره، هیچگونه تغییر در این حساب صورت نمی­‌گیرد و رویدادهایی همچون خرید، فروش، برگشت از خرید، برگشت از فروش و … در حساب‌هایی غیر از موجودی کالا منظور می‌­شوند كه فقط پایان هر دوره حساب موجودی کالا بابت موجودی پایان دوره تعدیل می‌­گردد، نام گذاری این روش به ادواری نیز به همین دلیل است. در این روش خرید کالا بدهکار و وجوه نقد بستانکار می شود. روش های قیمت گذاری در انبار: الف) روش اولین صادره از اولین وارده : FIRST IN FIRST OUT در این روش که به فایفو معروف است، کالای خریداری شده به ترتیب ورود به انبار, از انبار خارج می گردد. یعنی کالاهایی که ابتدا خریداری می‌شوند، ابتدا مصرف یا به فروش می‌رسند پس کالایی که در پایان دوره در انبار باقیمانده, مربوط به آخرين خریدهاست و قیمت خرید آنها را به عنوان ارزش موجودی کالای پایان دوره در نظر می‌گیریم . (صنایع دارو و صنایع غذایی) ب) روش اولین صادره از آخرین وارده  LAST IN FIRST OUT دراین روش که به روش لایفو معروف است، آخرین کالای خریداری شده زودتر از انبار خارج می‌شود و موجودي پایان دوره از بین کالاهای اول دوره است. این روش در ایران پذیرفته شده نیست. (فروش آهن آلات) ج) میانگین موزون متحرک:  در روش‌های پیشین فرض شده بود که کالاهای خریداری شده به صورت مجزا از هم قابل شناسایی و خروج از انبار بوده اند. حال اگر فرض کنیم در هر بار خروج ترکیبی از خریدهای اول و آخر دوره از انبار خارج می شود، آنچه در انبار باقیمانده است ترکیبی از تمام خریدهای انجام شده (تمام کالاهای ورودی به انبار) است. هزینه هایی که به موجودی کالا اضافه می شود: اگر به کالای خریداری شده، هزینه‌ی حمل اضافه شود، این مبلغ به خرید شما اضافه می‌شود. خرید متشکل از دو قسمت، هزینه‌ای که بابت خرید پرداخت شده و هزینه‌ای که بابت حمل پرداخت شده است. موجودی انبار در چه قسمت هایی مورد استفاده قرار می گیرد: محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته اتکا برای میزان تولید آگاهی از میزان مواد اولیه جلوگیری از پرت محصول و عدم وقوع تخلافات انبارگردانی: انبارگردانی، يعني وقتی به کالاهای داخل انبار تگ کالا می‌چسبانید و کد کالا، طبقه مورد نظر و … را در آن در نظر می گیرید، موجودی تعدادی و ریالی کالاها نیز در سیستم ثبت مي‌شود. پس از آن با پرینت به سراغ کالاها در انبار رفته و موجودی را به طور کامل شمارش می‌کنید. شمارش اول و دوم را انجام داده و در صورت مغایرت، شمارش سوم را انجام می‌دهیم. برخی از افراد شمارش چهارم را نیز انجام می‌دهند. در پایان در صورتیکه مغایرتی وجود داشت از طریق سند کسر و اضافه انبار می‌توانیم موجودی را تصحیح کنیم.