اپیزود 17: نشخوار ذهنی و احساس بی کفایتی

احساس بی‌کفایتی چیست؟

احساس بی‌کفایتی یک حالت ذهنی و عاطفیه که در اون فرد فکر می‌کنه به‌اندازه کافی خوب نیست، چه در زمینه مهارت‌ها، ظاهر، روابط، یا حتی ارزش وجودی خودش. انگار یه صدای درونی مدام بهش می‌گه: «تو نمی‌تونی»، «تو به‌اندازه دیگران خوب نیستی» یا «هر کاری کنی، بازم کافی نیست»

مرحله اول: ریشه‌های احساس بی‌کفایتی

مقایسه‌های اجتماعی، تجربیات منفی گذشته ، کمال‌گرایی ، فشارهای اجتماعی و خانوادگی ، خودانتقادی درونی

مرحله دوم: نشانه‌های احساس بی‌کفایتی

خودانتقادی شدید و حس شرم، اجتناب از چالش‌ها و فرصت‌ها، نیاز بیش‌ازحد به تأیید دیگران، احساس گناه یا سرزنش خود در برابر مشکلات، اضطراب یا افسردگی مرتبط

مرحله سوم: چرخه نشخوار ذهنی و احساس بی‌کفایتی

1.       محرک اولیه (یه رویداد منفی): یه اتفاق مثل انتقاد، شکست یا مقایسه با دیگران باعث می‌شه فرد احساس بی‌کفایتی کنه.

2.       شروع نشخوار ذهنی: فرد به‌جای اینکه اون اتفاق رو رها کنه یا دنبال راه‌حل باشه، شروع می‌کنه به فکر کردن مداوم به اون رویداد، دلایلش و اینکه چرا خودش ناکافیه.

3.       تشدید احساس بی‌کفایتی: نشخوار ذهنی باعث می‌شه فرد بیشتر روی نقاط ضعفش تمرکز کنه و حس ناکافی بودنش عمیق‌تر شه. این می‌تونه به اضطراب، افسردگی یا کاهش اعتمادبه‌نفس منجر شه.

4.       رفتارهای ناکارآمد یا اجتنابی: به‌خاطر حس بی‌کفایتی، فرد از موقعیت‌های مشابه دوری می‌کنه، کمتر تلاش می‌کنه یا عملکردش ضعیف‌تر می‌شه، که این خودش نتایج منفی جدید تولید می‌کنه.

5.       بازگشت به نشخوار: نتایج منف