توضیحات
پادکست تصویری، همراه با توضیحات:
https://www.youtube.com/watch?v=igj6Kb3RxyI&feature=youtu.be
موضوع این جلسه درباره یک بیت بسیار معروف و پر بحث (به قول کانالها و رسانههای زرد... "یک بیت جنجالی"!) در شعر حافظ است. این بیت "پیر ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت / آفرین بر نظر پاک خطاپوشش باد" است.
ما این بیت رو از منظری متفاوت بررسی میکنیم، اما پاسخی که دیگران به دنبال آن بودند را نیز میدهیم...
در اینجا میتوان از این بیت چند برداشت کرد. یکی آنکه خطایی بر قلم صنع (قلم آفرینش این جهان) نرفته و پیر ما این موضوع را متذکر شده است. یکی آنکه خطایی بر قلم آفرینش این جهان رفته است و پیر ما آنرا نادیده گرفته است. و خطاپوشی کرده است. یک بحث بر سر این است که «آفرین» مال که باشد؟!؟
اینکه یک ایدهای به ذهن شخص برسه، اینکه یک راهی برای رسیدن معنی به شخص باز بشه، در شعر فارسی و عرفان، موضوع مورد بحثی بوده.
حافظ میگه: «اشکالی ندارد -برای حاصل کردن شناخت و کسب معرفت- در فصل بهار باده بنوشیم و چند قطره از آن بر دفتر ما بریزد!»
آشنایان ره عشق در این بحر عمیق
غرقه گشتند و نگشتند به آب آلوده
یعنی آشنایان ره عشق بودند، و در این دریا وارد شدند. و به اعماق آن سفر کردند. و از معرفت الهی برخوردار گشتند، اما دامن پاک آنها به آب آلوده نشد. غرقه گشتند و نگشتند به آب آلوده. خوب ما هم مثل اونها باشیم. اونها کردند اشکالی نداشت. کسی اونها رو تر دامن به حساب نیاورد. خوب ما هم بکنیم.
در زمانهی حافظ، راست افراطی انتظار و تفسیرش این بوده که خطایی بر قلم صنع نرفته، و آفرین بر نظر پاک خطاپوش صانع یا پروردگار که این جهان رو بدون کم و کسری آفریده، چنانچه حافظ جای دیگری گفته:
نیست در دایره یک نقطه خلاف از کم و بیش
که من این مساله بیچون و چرا میبینم.