دخمه در فرهنگ فارسي به معناي گور خانه گبرا مي باشد. دخمه زرتشتیان در پانزده كيلومترى جنوب شرقى يزد در حوالي منطقه صفائيه در بالاي تپه اي رسوبى و كم ارتفاع به نام كوه دخمه وجود دارد كه شامل دو عمارت سنگی مدور برج مانند با فضای میانتهی، يكي قديمي تر بنام هانجكي هاتريا (زرتشتي هندي الاصل) و ديگري كه جديد تر است به نام گلستان معروف است. در وسط اين دو دخمه چاله اي سنگي وجود دارد كه زرتشتيان از ديرباز تا حدود چهل سال پيش، اموات خود را طبق اصول، فرهنگ و آداب و سنن مذهبى خود و طى انجام مراسم ويژه در آن می نهادند تا طعمهٔ كركس هاى كوه هاى اطراف شوند. وسط فضاى ميانتهى دخمه چاهى وجود دارد كه به استودان معروف است و استخوان هاى به جاى مانده از اجساد را داخل آن می ريختند. پس از مدتى و طى مراسمى خاص، محوطهٔ داخل دخمه جارو و ضدعفونى می شد و بار ديگر دخمهٔ مذكور مورد استفاده قرار می گرفت. در حقيقت محوطهٔ داخلى دخمه ها مانند گورستانى بود كه چندين بار از آن استفاده می شد. در دامنهٔ ضلع شمالى اين كوه، تعدادى عمارت خشت و گلي، آجري، سنگى و يا تركيبى از هر سه، مجهز به امكانات رفاهى زمان خود -معروف به خيله- ديده می شود. قديمیترين آثار اين محوطه، خيله ها و دخمه هاى ضلع غربى است كه به دوران صفويه تعلق دارند. سایت گردشگری فان فیر شما را به شنیدن این پادکست صوتی جذاب دعوت می نماید