نهج البلاغه 1446 | جلسه بیست و یکم 18 ذی القعده | حکمت 420

در این حکمت نورانی، امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به نکته‌ای عمیق درباره فلسفه‌ی نعمت‌ها اشاره می‌کنند: خداوند برخی از بندگانش را به‌صورت اختصاصی با نعمت‌هایی ویژه می‌نوازد؛ اما این نعمت‌ها امانت‌هایی هستند برای رفع نیاز دیگران، نه صرفاً بهره‌مندی فردی. اگر صاحبان نعمت این موهبت‌ها را در مسیر خدمت به بندگان خدا به کار بگیرند، نعمت پایدار می‌ماند، ولی اگر بخل ورزند و حقوق مردم را ادا نکنند، این نعمت از آن‌ها گرفته شده و به دیگری سپرده خواهد شد.

📌 همه نعمت‌ها عمومی نیستند؛ برخی نعمت‌ها اختصاصی‌اند و به کسانی داده می‌شوند که وظیفه دارند با آن‌ها به دیگران خدمت کنند.

📌 این یک سنت الهی و قانون هستی است: نعمت با بخشش ماندگار می‌شود، با بخل از بین می‌رود.

📌 مضمون این حکمت در حکمت ۳۷۱ نیز تکرار شده، آنجا امام (علیه السلام) می‌فرماید: اگر کسی نعمتش زیاد شد، نیاز مردم به او بیشتر می‌شود. اگر این نعمت‌ها را خرج کند، ماندگار می‌ماند؛ وگرنه از او سلب می‌شود.

📌 بعضی نعمت‌ها با خرج کردن زیادتر می‌شوند، نه کمتر.

📌 در روایتی، حضرت موسی (علیه السلام) از خدا می‌پرسد که اگر جای بنده‌ای بودی، برای رضای تو چه می‌کرد؟ خداوند پاسخ می‌دهد: "گرفتاری‌های بندگانم را برطرف می‌کردم."