بررسی زمانه و کارنامه عملکرد بیست ساله رضاشاه

ایران، هم در زمان کودتای نظامی سوم اسفند 1299 و هم در زمان کودتای پارلمانی برای سرنگونی قاجار، توسط انگلیس اشغال نظامی بود. تشکیل و گرفتن رای از مجلس موسسان برای سرنگونی قاجار با همکاری علی اکبر داور، محمد علی فروغی، فیروز فیروز و صحنه گردانی "سر پرسی لورن" سفیر انگلیس در تهران انجام شد. بلافاصله فردای آن شبی که مجلس موسسان، سلسله قاجار را ساقط کرد، "سر پرسی لورن" سفیر انگلیس، رضا خان را مورد شناسایی قرار داد. سواد و فهم رضاخان که در 29 سالگی تازه خواندن و نوشتن را فرا گرفته بود در این حدها نبود که فرآیندهای پارلمانی را درک کند. بعلاوه نیروی نظامی انگلیس در زمان اشغال ایران یعنی South Persia Rifles که به صورتی منافقانه به "پلیس جنوب" ترجمه شد، بر اساس منابع انگلیسی تا 1302 در ایران حضور کامل داشت. این نیروی نظامی "منحل" نشد بلکه در قشون متحدالشکل رضاخان ادغام شد. فرماندهان انگلیسی که فارسی یاد گرفته بودند تا سال 1311 با لباس قزاقان ایرانی در قشون رضاخان ماندند. فقط آقای دکتر زیبا کلام می توانند این همه واقعیات را نادیده بگیرند.