مریم میرزاخانی 22 اردیبهشت 1356 در تهران متولد شد پدرش احمد میرزا خانی مهندس برق و اهل طالقان در استان البرز است.

با پایان تحصیلات ابتدایی با شركت در آزمون ورودی سمپاد ( سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان) وارد دبیرستان فرزانگان تهران شد.

در سا لهای 1373 و 1374 از دبیرستان فرزانگان موفق به كسب مدال طلای المپیاد ریاضی كشوری شد و بعد از آن در سال 1994 در المپیاد جهانی ریاضی هنگ كنگ مدال طلای جهانی گرفت سال بعد در المپیاد جهانی ریاضی كانادا با نمره كامل رتبه اول طلای جهانی را به دست آورد.

مریم میرزا خانی اولین دختری بود كه در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت و در سال 2014 موفق به دریافت مدال فیلدز اتحادیه جهانی ریاضیات شد فیلدز مدالی ارزشمند و مهمترین جایزه برای ریاضیدانان در جهان به شمار می‌رود و...

در سال 1384 ازدواج كرد و دختری به نام آناهیتا دارد.

در تیر ماه 1396 به علت بیماری سرطان در بیمارستانی در آمریكا بستری شد و سرانجام در 23 تیر ماه 1396 در 40 سالگی در كالیفرنیا درگذشت.