رباعي های خيام

بزرگ‌ترین سوال درباره‌ی شعرِ عمر خیام (Omar Khayyam)، احتمالاً این است: چگونه در سرزمینی که مهد بزرگ‌ترین شعرای جهان بوده است، شاعری توانسته با تعداد انگشت‌شماری رباعی، نام خویش را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین ادبا جاودانه سازد؟ راستی که جادوی خیامِ شاعر چیست و در کجاست؟

برای پاسخ به پرسش مطرح‌شده بسیار تحقیقات انجام گرفته و صدالبته انجام خواهد گرفت. با این حال، در نهایت بهترین کار این است که هر فارسی زبانی، خود به تنهایی در رباعیات خیام غرق شود و پاسخِ شخصی خویش به این سوال را بجوید. شعر خیام برخوردار از ویژگی‌های خاصی است که تفسیر و برداشت از آن را در نظر هر مخاطبی، متفاوت از دیگری می‌سازد؛ این امر بیشتر از همه ناشی از مضامین پربسامد در رباعیات خیام است؛ مضامینی چون مرگ و فناپذیری، پرسش از معنای آفرینش، لزوم لذت‌جویی و زندگی کردن در لحظه و ... که همگی اگرچه موضوعاتی جهان‌شمول و مربوط به تمام افراد بشرند، با این حال در ذهن و زندگی هر فرد به شیوه‌ای خاص و متفاوت مطرح می‌شوند.

به همین خاطر است که برخی رباعیات خیام را نومیدانه می‌دانند، و برخی دیگر سرشار از شور و اشتیاق به زندگی؛ بعضی خیام را مومنی با ذهنی پرسشگر می‌پندارند، و بعضی دیگر، رندی که ابایی از کفر گفتن نیز نداشته است. شما نیز این فرصت را دارید تا در کتاب صوتی رباعی‌های خیام که با صدای مرحوم سعید کنگرانی قرائت گشته، به اشعار این مرد بزرگ و همچنان ناشناخته، این یگانه فیلسوف/شاعرِ تاریخ ادب پارسی گوش بسپارید و تصویری خاص خود از وی در ذهن بسازید.